2024 – Prawo do świadczenia przedemerytalnego: kryteria, kwoty i procedury

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) gwarantuje pewien rodzaj finansowego wsparcia dla osób, które z różnych powodów utraciły pracę i zbliżają się do wieku emerytalnego, ale jeszcze nie spełniają wszystkich wymaganych warunków do otrzymania emerytury. To świadczenie przedemerytalne jest częścią szerszego systemu zabezpieczenia społecznego.

Osoby, które ukończyły 56 lat (kobiety) lub osiągnęły wiek 61 lat (mężczyźni), mogą ubiegać się o świadczenie przedemerytalne, jeżeli straciły pracę z przyczyn niezależnych od siebie i jeszcze nie spełniają warunków do uzyskania prawa do emerytury. Świadczenie to ma na celu zapewnienie wsparcia finansowego w okresie oczekiwania na emeryturę.

Zgodnie z Kodeksu pracy, osoby w wieku przedemerytalnym objęte są specjalną ochroną. Pracodawca nie ma prawa rozwiązać umowy o pracę z pracownikiem, który jest na cztery lata przed uzyskaniem prawa do emerytury, pod warunkiem że posiada on odpowiedni staż pracy. Przy czym drugi warunek, prawo do emerytury, jest formalnością. Wystarczy jednorazowe opłacenie składki emerytalnej by stać się uprawnionym do ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę.

Aby kwalifikować się do świadczenia przedemerytalnego, trzeba spełnić kilka dodatkowych warunków poza osiągnięciem określonego wieku. Świadczenie to nie jest automatyczne, wymaga złożenia odpowiedniego wniosku do ZUS. Należy być osobą, która przez co najmniej 180 dni bez przerwy pobierała zasiłek dla bezrobotnych i pozostaje zarejestrowana jako bezrobotna. Nie można odmówić podjęcia pracy bez ważnej przyczyny. Wniosek o świadczenie przedemerytalne należy złożyć w ciągu 30 dni od potwierdzenia przez urząd pracy faktu pobierania zasiłku przez 180 dni.

W chwili obecnej, podstawowa kwota świadczenia przedemerytalnego wynosi 1794,70 zł. Kwota ta może jednak ulec zmianie w zależności od indywidualnych warunków ubiegającej się osoby. Jeśli prawo do świadczenia wynika z utraty renty z tytułu niezdolności do pracy, wysokość świadczenia może być inna. Maksymalna kwota świadczenia jest jednak ograniczona do 1794,70 zł.

W celu otrzymania świadczenia przedemerytalnego, należy złożyć odpowiedni wniosek w ZUS. Wniosek można pobrać ze strony internetowej ZUS lub wziąć osobiście w placówce ZUS. Do wniosku należy dołączyć kompletny zestaw dokumentów, w tym świadectwa pracy oraz informacje o okresach składkowych i nieskładkowych.

Choć formalnie obecnie mówimy o „świadczeniu przedemerytalnym”, dawniej używano nazwy „zasiłek przedemerytalny”. Mimo zmiany terminologii, obie nazwy odnoszą się do tego samego typu wsparcia finansowego dla osób zbliżających się do wieku emerytalnego.