Zbyt często dwa terminy finansowe, „przychód” i „dochód”, są używane jako synonimy, co jest błędem. W rzeczywistości różnią się one od siebie, a ta różnica ma znaczący wpływ na pracownika. W naszym artykule przeanalizujemy te dwa terminy i wyjaśnimy, jak obliczyć przychód i dochód netto.
Kluczowa różnica między przychodem a dochodem firmy polega na tym, że przychód to suma sprzedaży towarów, dóbr i usług netto (bez podatku VAT) w danym okresie rozliczeniowym. Tymczasem dochód to przychód po odjęciu kosztów jego uzyskania. Dla właścicieli firm zrozumienie tych pojęć jest niezbędne, ponieważ wpływa na dokładne obliczenie kapitału dostępnego dla firmy.
Wartość przychodu nie jest jednoznaczna z kwotą, którą można swobodnie wykorzystać. Aby oszacować dochód, czyli sumę należącą do firmy, musisz odjąć udokumentowane koszty uzyskania przychodu i zapłacić podatek dochodowy. Czy jednak te zasady dotyczą również pracowników?
Przychód to całość środków wpływających na konto bankowe w danym okresie rozliczeniowym, czyli zysk majątkowy. Można go uzyskać z różnych źródeł, takich jak stosunek pracy, prowadzenie działalności gospodarczej, praca nakładcza, praca wykonywana w ramach stosunku służbowego czy posiadane nieruchomości. Z kolei dochód to rzeczywiste środki, które otrzymujemy.
Suma pieniędzy, którą otrzymujesz od pracodawcy, to dochód netto (dochód brutto minus podatki i składki ZUS). Wiedza o dochodzie brutto może być przydatna przy rozliczaniu PIT. Co miesiąc od przychodu pracownika odlicza się pełny koszt uzyskania przychodu niezależnie od wymiaru czasu pracy, dlatego nie musisz martwić się o obliczanie przychodu i realnego dochodu netto – zrobi to za Ciebie pracodawca.
Po odjęciu kosztów uzyskania przychodu od sumy przychodu otrzymujemy dochód. Koszty te obejmują wszelkie wydatki poniesione na rzecz działalności firmy w celu generowania przychodów lub zabezpieczenia ich źródła. Są to między innymi: opłaty za wynajem lokalu usługowego, usługi księgowe, działania marketingowe, wynagrodzenie pracowników, raty leasingowe, a także pewne stałe składniki, takie jak materiały biurowe czy surowce potrzebne do produkcji. Wyłączone są z nich tzw. wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, które są zdefiniowane w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych.
Koszt uzyskania przychodu to różnica między czystym dochodem a pełnym przychodem. To właśnie dochód realnie odzwierciedla sytuację finansową firmy, prezentując informacje o rzeczywiście osiągniętym zysku lub poniesionej stracie finansowej.
Istnieje coś takiego jak ujemny dochód, który nazywany jest stratą. Oznacza to, że koszty uzyskania przychodu przekraczają sam przychód, co jest sygnałem do analizy sytuacji finansowej i podjęcia działań naprawczych, takich jak ograniczenie kosztów, zwiększenie przychodów czy optymalizacja modelu zarządzania. Czasami firmy celowo ponoszą straty na początku działalności, gdy inwestują w rozwój, sprzęt czy reklamę. Nie jest to zawsze znak nierentowności przedsiębiorstwa.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej kosztem uzyskania przychodu są wydatki poniesione w celu osiągnięcia, utrzymania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Przedsiębiorca ma prawo do uwzględnienia wszystkich kosztów związanych z prowadzoną działalnością (zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich), pod warunkiem że nie mają one charakteru osobistego.
Te koszty muszą być odpowiednio udokumentowane, ponieważ zmniejszają podstawę opodatkowania, a tym samym – wysokość podatku dochodowego do zapłaty. Prawidłowe określenie wysokości dochodu i przychodu jest ważne również dlatego, że na ich podstawie obliczane są składki zdrowotne.