Nowe przepisy prawne wprowadzają ulgi dla pracowników dotkniętych skutkami powodzi

W obliczu powodzi, które gwałtownie niszczą tereny wielu lokalnych społeczności, rząd intensywnie wypracowuje nowe rozwiązania prawne. Celem tych inicjatyw jest umożliwienie poszkodowanym szybkiego powrotu do normalności oraz zapewnienie bezpiecznych warunków mieszkaniowych na nadchodzącą zimę. Jednym z takich środków są zmiany w prawie pracy, które zostały ustanowione 5 października 2024 roku na podstawie ustawy z 1 października 2024 roku. Na mocy tej ustawy, pracownikom z obszarów dotkniętych przez powódź przyznano szereg specjalnych uprawnień.

Jednym z tych uprawnień jest możliwość skorzystania z 8 dni urlopu na żądanie. Generalnie, zgodnie z art. 1672 Kodeksu Pracy z dnia 26 czerwca 1974 r., wymiar urlopu na żądanie nie może przekroczyć 4 dni w roku kalendarzowym. Jednakże, na mocy nowelizacji art. 8a ustawy z dnia 16 września 2011 r., pracodawca jest zobligowany do udzielenia dodatkowych dni urlopu na żądanie pracownikowi zamieszkującemu obszary dotknięte powodzią, które objęte są szczególnymi rozwiązaniami ustawy. To oznacza, że tacy pracownicy mają prawo do skorzystania z 8, a nie 4 dni urlopu na żądanie.

Pracownicy muszą jednak pamiętać, że urlop na żądanie jest częścią ich rocznego limitu urlopu wypoczynkowego, który wynosi 20 lub 26 dni. Dlatego, aby skorzystać z tego uprawnienia, muszą mieć nie wykorzystane jeszcze w danym roku kalendarzowym dni urlopu wypoczynkowego. Dodatkowo, chociaż ustawodawca zobowiązuje pracodawcę do udzielenia urlopu na żądanie w terminie wskazanym przez pracownika, to jednak obowiązek ten nie jest bezwzględny. W szczególnych przypadkach pracodawca może odmówić udzielenia takiego urlopu.

Następne rozwiązanie wprowadzone przez nowelizację to możliwość skorzystania z dodatkowego zwolnienia od pracy na okres 20 dni. Przysługuje ono poszkodowanemu pracownikowi w celu naprawienia szkód spowodowanych przez powódź na jego własnym mieniu lub mieniu osoby spokrewnionej. Podczas korzystania ze zwolnienia pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia, które jest obliczane według zasad obowiązujących przy wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy. Pracodawca jest zobligowany udzielić tego zwolnienia na wniosek pracownika. Wynagrodzenie za zwolnienie od pracy pokrywa pracodawca, jednakże może on ubiegać się o zwrot tych kosztów ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.